مثبت اندیشی چیزی فراتر از اعتقاد کورکورانه است و قدرت آن بر زندگی انسانها بسیار زیاد و شگفت انگیز است .
خوشبین ها تقریباً درهمه ی جنبه های زندگی بهتر از بدبین ها عمل می کنند
ومعمولا به موفقیتهای بیشتری نائل شده و از موفقیتهای اجتماعی لذت بیشتری
می برند . انسانهای خوشبین همچنین کمتر مستعد پذیرش افسردگی و بیماریهای
جسمی هستند . " مارتین ای . پی . سلیگمن " پروفسور روانشناسی دانشگاه
پنسیلوانیا می گوید : " شواهدی وجود دارد که خوشبینی ، سیستم دفاعی وحفاظتی
بدن را تقویت می کند ."
روانشناسان معتقدند خوشبینی وبدبینی ، عاداتی هستند که ما از زمان کودکی می
آموزیم و والدین ما الگو و سرمشق ها ی ما هستند . به یاد بیاورید هنگامی
که در اثر ترکیدن لوله آب ، خانه جدید شما غرق آب شد، پدر شما آه و ناله
کرد که " چرا من چنین خانه بدی را انتخاب کردم ؟ " یا گفت : " در قرار داد
ما تضمین شده که همه چیز بی عیب و نقص باشد، بنابراین من از معمار ساختمان
می خواهم لوله کشی ساختمان را تعمیر کرده و خسارت به وجود آمده را جبران
کند"؟ سلیگمن می گوید : " خوشبینی ، یک روش عادی برای توضیح شکستها به
خودتان است ".
انسان بدبین معتقد است اتفاقات بد ، از شرایطی دائمی و ثابت نشأت می گیرد: "
من در امتحان ریاضی مردود شدم ، چون استعداد یادگیری اعداد و ارقام را
ندارم " و اتفاقات خوب ، از شرایطی موقتی ناشی می شود: " همسرم امروز به من
یک شاخه گل هدیه کرد ، چون روز کاری خوبی داشته ". اما انسان خوشبین ،
شکست را به عوامل موقتی نسبت می دهد " من در امتحان رد شدم چون دقت نکردم "
و موقعیت های مطلوب را به عوامل پایدار: " او برای من گل هدیه آورد، چون
مرا دوست دارد ".
بدبین اجازه می دهد ناامیدی در بخشی از زندگی اش وارد شود و به سایر بخشها
نفوذ و سرایت کند . به عنوان مثال وقتی به شخصی گفته می شود به طور موقتی
از کار بر کنار شده است ، انسان بدبین نه تنها به خاطر از دست دادن شغل
خود احساس بدی دارد بلکه نگرانی اش را به سایر ابعاد زندگی خود منتقل کرده ،
ابراز می کند که زندگی زناشویی اش در معرض خطر است و فرزندانش غیر قابل
کنترل هستند، اما انسان خوشبین اجازه نمی دهد یک شکست ، تما م زندگی او را
محدود کند ، او با خود فکر می کند " پس من در این شرایط، شغلی ندارم ، ولی
من وهمسرم هنوز رابطه خیلی خوب و نزدیکی با هم داریم و فرزندانمان مایه
افتخار ما هستند ".
وقتی مشکلی پیش می آید و کارها خراب می شود، بدبین ها خود را سرزنش می کنند
: برای مثال اگر راننده دیگری به ماشین پارک شده آنها خسارت وارد کند ،
آنها خود را سرزنش می کنند که چرا ماشین را در جای نامناسبی پارک کرده اند .
اما انسان خوشبین چنین مشکلی را به اتفاق نسبت می دهد یا سعی می کند راه
جدیدی پیدا کند : " دفعه بعد ماشین را در جایی که ماشین های کمتری وجود
دارد ، پارک می کنم ."
● آیا شما هم می خواهید یک انسان خوشبین باشید ؟
خوشبختانه عادتهای فرا گرفته شده می توانند به فراموشی سپرده شوند. تازه
ترین تحقیقات نشان می دهد که خوشبینی ، مهارتی است که هر انسانی می تواند
به خوبی آن را فراگیرد . در اینجا یک برنامه چهار مرحله ای توصیه می کنیم
که به شما کمک می کند تا مثبت بیندیشید:
۱) با افکار منفی مبارزه کنید
فرض کنید با تأخیر به محل کار خود رسیده اید ، پیش از آنکه خود را سرزنش
کنید و بگویید : " من همیشه دیر می رسم " از خود ارزیابی دقیق و درستی
داشته باشید. سعی کنید به خاطر بیاورید آخرین باری که با تأخیر به محل
کارخود رسیدید ، چه زمانی بود، دیروز ؟ نه ، هشت هفته پیش . آیا تأخیر شما
به این دلیل بود که برای جدا شدن از رختخواب تنبلی کردید؟ نه ، پسر نوجوان
شما دیشب باک ماشین را خالی کرده بود و شما مجبور شدید برا ی پر کردن باک
ماشین به پمپ بنزین بروید .
بدترین فیلمنامه را تصور کنید که بر خلاف انتظار، بهترین فیلم را در پی
داشته باشد ؛ شما آه و ناله می کنید که " من حتما اخراج خواهم شد "، اما ،
شاید رئیس شما در ترافیک گیر افتاده باشد و حتی دیرتر از شما به محل کار
برسد . در مرحله بعد ، سناریویی را که احتمال وقوعش بیشتر است ، مجسم کنید :
همچنان که شما با دستپاچگی و به سرعت به سمت میز کار خود می روید ، رئیس
با اخم وعصبانیت به شما نگاه می کند . دستپاچه کننده و باعث شرمندگی است ،
ولی کشنده که نیست .
در نتیجه به فکر یافتن یک راه حل باشید . یا در وقت صرف نهارهم کار کنید یا
چند دقیقه زودتر خانه را ترک کنید تا در صورت بروز تأخیرهای پیش بینی نشده
، فرصت کافی در اختیار داشته باشید.
۲) برنده بودن را تمرین کنید
" در امتحانات ، افرادی که تصور می کنند نتیجه خوبی خواهند گرفت و موفق
خواهند بود، بسیار بهتر از آنانی که از خود انتظار مردود شدن دارند، عمل می
کنند ، اگر برای امتحانی که در پیش دارید ، احساس نگرانی می کنید ، پیش از
روز امتحان ، خود را مجسم کنید در حالی که سرجلسه امتحان نشسته اید و برگه
امتحان در مقابلتان قرار دارد و شما با یاد خداوند و کمک خواستن از او
شروع به خواندن سؤالات کرده و به خوبی به آنها پاسخ می دهید . درهنگام
مواجهه با صحنه واقعی ، این تمرین فکری به شما اطمینان و نیروی اراده خواهد
داد.
۳) به خودتان اعتبار و ارزش بدهید
به موفقیت های خود در گذشته اعتراف کنید . اتفاقات خوبی را که برای شما به
وجود آمده ، به عنوان نتیجه تلاش های خودتان تجزیه و تحلیل کنید . " عکس
هایی که در تعطیلات گرفتید ، عالی بودند نه به این خاطر که دوربین به خوبی
ساخته و طراحی شده بود ، بلکه به خاطر مهارت شما در زمینه نور و ترکیب
اجزای صحنه ." " مهمانی شما در فضای باز موفقیت آمیز بود، نه به این دلیل
که هوا خوب و مساعد بود ، بلکه این موفقیت به خاطر تدارک خوب و مهارت های
اجتماعی شما بوده است ." از موفقیت ها ی خود تجلیل کنید ( موفقیت های خود
را جشن بگیرید ) : " من قفل در را تعمیر کردم بدون این که مجبور باشم از
نجار کمک بخواهم ، حالا من به شیوه جدیدی با خود رفتار خواهم کرد ." احساس
افتخار و مباهات ، نسبت به کمالات و فضایل خود ، برای شما یک احساس خود
ارزشی می سازد.
۴) برا ی خود ، هدف تعیین کنید
دقیقاً تعیین کنید که قصد دارید چه کاری انجام دهید . مثلا ً متعهد شوید که
هفته ای یک بار به صورت داوطلبانه در مؤسسات خیریه فعالیت کنید . هدفهای
بزرگ را به هدفهای کوچکتر تقسیم کنید ، تا زیر بار سنگین وظایفتان فلج
نشوید. با دستیابی به هر هدف اولیه ، شاهد یک پیشرفت خواهید بود. شما در
مورد آنچه در آینده اتفاق می افتد ، احساس انرژی و هیجان خواهید داشت و این
، نشانه و قدرت یک انسان خوشبین است .